Het wordt voor gemeenten steeds moeilijker om de begroting op orde te krijgen, terwijl belangrijke taken zoals jeugdzorg en woningbouw in het gedrang komen. De regio Utrecht heeft daarom een brandbrief gestuurd naar de Tweede Kamer, waarin onder andere wordt gepleit voor het terugdraaien van de korting op het gemeentefonds. Zonder deze aanpassing zullen de gevolgen voor de inwoners van de regio Utrecht ernstig zijn.
De Tweede Kamer bespreekt op woensdag 26 maart, de financiële situatie van de Nederlandse gemeenten. Jaar op jaar zullen gemeenten geconfronteerd worden met begrotingstekorten als het Rijk de korting op het gemeentefonds niet terugdraait. De Utrechtse wethouder Susanne Schilderman (Financiën) namens de 23 gemeenten. “We staan aan de rand van het ravijn. Het geld dat we krijgen van het Rijk is nu al onvoldoende voor de taken die we moeten uitvoeren. Vanaf 2026 komt daar nog een bezuiniging bovenop. De financiering van de jeugdzorg en de woningbouw staat al onder enorme druk, en dat zal alleen maar verergeren als de bezuiniging niet wordt teruggedraaid. Vanuit het hele land klinkt de roep dat dit voor gemeenten onhoudbaar is en dat geluid versterken we met deze brandbrief.”
Het kabinet kort het gemeentefonds voor alle gemeenten in 2026 met maar liefst €2,4 miljard. In de regio Utrecht zal deze bezuiniging een enorme impact hebben. Wethouder Schilderman: “Als gemeenten spelen we een belangrijke rol in veel zaken die direct invloed hebben op burgers, zoals woningbouw, jeugdzorg en de energietransitie. Dat kunnen we ook, omdat we lokaal werken en dicht bij de inwoners staan. Maar daar moet wel een realistisch bedrag tegenover staan. De korting op het gemeentefonds zal enorme gevolgen hebben voor onze regio, met minder woningbouw, ontoegankelijke zorg, het afkalven van voorzieningen in dorpen en wijken, en minder steun voor degenen die dit het hardst nodig hebben. Ook heeft het gevolgen voor de veiligheid omdat er minder middelen beschikbaar zijn voor de veiligheidsregio. De korting moet dus van tafel. Dat is voor de inwoners van alle Nederlandse gemeenten een eerste stap in de goede richting.”
Veel van de Utrechtse gemeenten hebben de afgelopen jaren al bezuinigingen doorgevoerd. De verslechterde financiële situatie van de gemeenten in de regio Utrecht heeft meer oorzaken dan alleen de bezuiniging op het gemeentefonds. Gemeenten krijgen bijvoorbeeld ook onvoldoende bekostiging voor de jeugdzorg, omdat de ramingen vanuit het Rijk door de hoge inflatie nadelig uitpakken voor de gemeenten. Ook dit urgente probleem wordt aangekaart in de brandbrief.
De brandbrief is verstuurd namens de Provincie Utrecht en 23 Utrechtse gemeenten: Amersfoort, Baarn, De Bilt, Bunnik, Eemnes, Houten, IJsselstein, Leusden, Lopik, Montfoort, Nieuwegein, Oudewater, Renswoude, De Ronde Venen, Stichtse Vecht, Utrecht, Utrechtse Heuvelrug, Veenendaal, Vijfheerenlanden, Wijk bij Duurstede, Woerden, Woudenberg en Zeist. De brandbrief van de regio Utrecht is hier te lezen.